Restauratie NSU Prinz 4 - deel 4
Door een sportief toeval ben ik Prinz 4 L gaan rijden.
Elke week reed ik met een hardloper mee naar atletiek.
Prinz had soms wat hapering met de dynastart en moest
vervangen worden. Bij die koop zou ik deze afdanker
overnemen om ook auto-mobiel te worden.
In juni 1982 reed ik met enige trots in een pittig gedeukte en weinig onderhouden auto. Bij navraag bleken alle NSU garages verdwenen... Nood maakt vindingrijk en na wat gezoek kwam ik terecht bij Garage Westdorp in Amsterdam die nog trouwe klanten hielp met NSU Service! Hierna kwam er leven in mijn nog niet eerder aangesproken autotechnische genen.
Logboek restauratie NSU Prinz 4 L 1972 - laatste nieuws bovenaan
8 juli 2011
Vandaag over de Prinsengracht gereden, zo maar, op zoek naar dingen van toen. Er staat op de hoek Looiersgracht iets moois, uit Italië. Auto Bianchi Bianchina, Transformabile series 2 met 479 cc en 2 cilinders. Even een 'intermezzo' dus, je staat dan net in de Jordaan. Deze is in 1960 afgeleverd. De linnen kap kan helemaal naar beneden, bijna een cabriolet, gewicht 530 kg. Uit de Prinz I tijd met een vergelijkbare styling in het plaatwerk. Let op de deurconstructie die comfortabel toegang verleent naar binnen.
Wanneer je daar als Italiaanse toerist staat, kan je zo maar weer verliefd worden...
Aan de overzijde op nr. 14 een glas in lood zaak, de Zaansche Glas in Loodzetterij, sinds 1934 daar werkzaam. Op hun website is meer te lezen over hun werk www.elkglas.nl
Romantiek en geloof ergens in, dat brengt me toch even naar de overzijde in een bijzondere zaak: de Zaansche Glas in Loodzetterij. Twee dagen geleden, het was al half tien in de avond, heb ik Jezus gezien en hieronder mijn getuigenis.
Een andere verschijning in weerspiegeling: een 'hemelse boom' met Petrus.
Via een ruitje van de deur zie je hetzelfde maar dan 'ingelijst'.
Op 7 juli samen met Gon een fietstocht gemaakt naar de Zaanse Schans. Via de Prinsengracht (alweer) naar het noorden, om de sfeer van de Zaanse industrie op te snuiven (cacao) en koekjes van Verkade te proeven. Van verre zie je ze al draaien, de molens langs de Zaan, tegenover Zaandijk. Vier tegelijk op de foto; rond 1700 stonden er in de Zaanstreek zo'n 600 molens te draaien, momenteel zijn er 20 over. Op de voorgrond de verfmolen 'De Kat' uit 1664. In de open schuur ligt het krijt te drogen.
Nog steeds leverancier voor de kunstschilder www.verfmolendekat.nl
Er is verschil tussen grachtenpanden en de woningen hier. De Zaanse Schans heeft een grote aantrekkingskracht voor touristen; het ziet er heel mooi uit en gewoon gezellig. Vrije wandeling door een in stand gehouden dorp van veel houten huizen en de wat luxere stenen woningen van gegoede Zaankanters. Deze woning uit 1795.
Veel dingen te zien zoals een klokkenmaker, tingieten, kaasmaker, klompen, mosterd, en niet te vergeten de kruidenierswinkel die oorspronkelijk in Oostzaan stond.
Op 27 mei 1887 nam Albert Heijn het winkeltje over van zijn vader. Wasmiddelen die echt witter wassen, blauwsel, stijfsel, Sunlight, aanmaakhoutjes, waxinelichtjes van Verkade en nog veel meer.
Het moderne Zaans Museum is echt een bezoek waard: www.zaansmuseum.nl
Een mooie 'echte' Verkadefabriek met machines voor koekjes en chocoladerepen. Je kan daar zelf (digitaal) aan de lopende band koekjes inpakken. En natuurlijk waren die Verkade-meisjes beroemd. Veel gelezen en gespaard werden de geweldige Verkade-albums. Jac. P. Thijsse begon in 1906 met het schrijven van 'Lente', 'Zomer', 'Herfst' en 'Winter'. Verkoopresultaat tot 1940: 3,2 miljoen albums en 30 miljoen plaatjes. Wie heeft ze niet gelezen en bewaard, of toch 'opgeruimd'? De illustratoren waren L.W.R. Wenckebach, Jan van Oort en Jan Voerman jr..
De geschiedenis herhaald zich, nu plaatjes-albums van Albert Heijn met 204 plaatjes van 'Superdieren' via het WWF. 'Verkoop' van 6 juni tot 17 juli 2011 en ik heb gelezen dat er 90 miljoen zijn gedrukt en al gedeeltelijk 'uitverkocht'...
Voor Jan Wolkers bestonden er in zijn jeugd maar twee schrijvers: “God schreef de Bijbel en Jac. P. Thijsse de Verkade-albums”.
Het huisje waar tsaar Peter de Grote logeerde in 1697 staat in Zaandam en hoort bij het Zaanse Museum. Hij heeft daar 7-maal overnacht en daarna vertrok hij naar de V.O.C. werven in Amsterdam om het vak van scheepstimmerman te leren. In 1823 kreeg het huisje ter bescherming een stenen overkapping, betaald door de toenmalige prinses Anna Pavlovna. Later (1895) kreeg de Amsterdamse architect Salm de opdracht van de laatste Russische tsaar om een nieuwe stenen overkapping te maken, en dat is nu te bewonderen als Rijksmonument.
3 juli 2011
De mooiste dag van het weekend uitgezocht. Het wordt een historische dag. Hoe vaak heb ik al over de Prinsengracht gereden. Nummer 282 staat op het programma, maar eerst een bekende muziekzaak Prinsenrijk, second life music, nummer 366. Het pand is in 1984 herbouwd, onder de daklijst een gevelsteen met 1892. Het is al 11.00 uur.
'Second life', dat klinkt bekend als je aan het restaureren bent... De naam ook richting NSU gemanipuleerd. Zondagmiddag op de terugweg gewoon open.
Vrij zeker een 'second life' markies, let op de breedte...
“His Master's Voice” en bekenden aan de muur waaronder John Lennon - Imagine.
Op de bovenste foto al te zien, een Citoën H Van uit 1975. Er zijn 475.000 bestelwagens gebouwd, van 1947 tot 1982! In België was deze erg populair als Frietkot. Velen zijn omgebouwd als kampeerwagen, maar deze ziet er heel standaard uit. Drie versnellingen en 1600 cc.
Het is een stoere wagen. Stijlvol door eenvoud. Vlakke ruiten, duidelijke koplampen (van zijn kleine broer 2CV) stevig gegolfd plaatwerk. Eén 'pijl' is verdwenen van het front. Dat was (is) het kenmerk van Citroën, de dubbele chevron, het logo, dat had te maken met hun uitvinding van v-vormige tandwielen. Je kan nog zien waar de 2de gezeten heeft.
HUGO SMIT, AMSTERDAM v.a. 1904 – Richting Centrum kom ik bij de Prinsengracht 282, eerst de bovenkant van het pand gefotografeerd. Hier werkte en woonde een bijzondere NSU-pionier, Hugo Smit, zo'n honderd jaar geleden. Er zijn nu nog kenmerken uit die motor- en autoperiode terug te vinden, het gebouw en de ornamenten bij de ramen en het dak zijn als toendertijd. Paarden werden in de 20-er jaren langzamerhand verwisseld voor motoren en auto's. Stallingen voor het kostbare bezit waren soms inpandig maar ook langs de gracht.
De gevel op de begane grond is gewijzigd. Momenteel is hier een kunstgalerie van Ron Mandos gevestigd. Voor nadere informatie exposities: www.ronmandos.nl
Een foto met de panden die Hugo Smit in gebruik had tot de hoek van de Elandsstraat, Prinsengracht 282-280-278-276, foto is 'avonds genomen. De panden 284 en 286 waren ook in gebruik bij Hugo Smit. Die waren zodanig slecht dat die werden gesloopt en waarschijnlijk na 1965 is er nieuwbouw neergezet, zonder een goede link naar het verleden; minder mooi dus.
Overdags donderdag 7 juli 2011 in de zon ziet het er zo uit. Met een beetje fantasie is de bedrijvigheid rond bijvoorbeeld 1912 met verschillende merken motorfietsen en auto's zelf in te vullen.
Vanaf de overzijde met tegenlicht: de Prinsengracht 282-280-278-276. Het hoekhuis 276 is gebouwd in de 17de eeuw, 19de eeuw gewijzigd. Het pakhuis nummer 278 heeft een tuitgevel, geheel gerestaureerd en nu ingericht met appartementen.
De volgende dag in de zon. Klik op de foto voor een vergroting.
Om een indruk te geven waar de firma Hugo Smit werkte, hier een overzicht met de Westertoren op de achtergrond.
Prinsengracht 282
Van 1875 tot 1900 was de hier de Tabakskerverij
D' Eland gevestigd.
In 1900 Hugo Smit.
Een foto uit de 'Hugo Smit tijd' omstreeks 1920. De zijstraat is de Elandsstraat. Inmiddels heb ik ook een bouwtekening van de verbouwing nr. 282 in 1873 gevonden van 1873, zie hieronder. 1873? Toen werd ook de mechanische werkplaats in Riedlingen (Duitsland) opgericht, het latere NSU!
Boven de rechter- en linker garagedeur is de naam NSU geschilderd, nog net te zien. Het merk B.S.A. werd toen ook aangeboden.
Dit is een foto van omstreeks 1931 van de panden 282-278. Hugo Smit had ook het rechter pand 278 in gebruik en rechts daarvan 276, in de deuropening een auto en vóór het pand een benzinepomp. Waarschijnlijk werd de zaak gesloten, want het stond te koop. Links gedeeltelijk nr. 282.
In het pand 278 zat later een Autostalling N. den Hartog gevestigd.
Dit is de ontwerptekening (4 juni 1873 - 11- juni 1873) die werd gebruikt voor een verbouwing van het pand. Drie delen van de tekening met de gevel, de beganegrond en de derde verdieping. Opmerkelijk is de schuine vorm van het pand; dat had te maken met de Elandsstraat aan de rechterkant verderop.
Een van de vele advertenties van NSU motorfietsen, deze uit 1904. Tot in de twintiger jaren advertenties van motorfietsen en auto's van het merk NSU en ook andere merken.
Naast de motorfietsen ook fietsen van NSU en ook nog lid van de A.N.W.B.!
Hugo Smit moest uitbreiden en vestigde zich ook naast 282. In 1920 was de adressering 276-286 met 3 telefoonnummers: Automobielen en Motoren.
JULIUS HOLZ was 'Eenig Agent' en dat is waarschijnlijk te vergelijken met 'importeur' van N.S.U. in België en Nederland.
In het blad 'DE PRINS der geïllustreerde bladen' van 27 februari 1909 stond het volgende geschreven: “De heer Julius Holz, bekend om zijn ondernemingsgeest, zijn organiserend talent, en zijn vindingen op het gebied der rijwiel-industrie en bij zijn personeel zeer bemind wegens zijn humaniteit, herdenkt 5 maart a.s. den dag dat hij voor 25 jaar zich te Brussel vestigde voor de hoofdagenturen van B.S.A. Eadi, N.S.U. enz.”
In het 'Weekblad der Werkliedenpartij' 'De Volkswil een advertentie,
waarin staat dat hij zich in 1883 had gevestigd in Brussel: Huis gesticht in 1883
Hij verkocht dus zeker in 1909 tot in 1911 breimachines en naaimachines.
De afbeelding in de advertentie suggereert dat hij ook een periode NSU breimachines heeft verkocht. Die werden in Neckarsulm gebouwd van 1880 tot 1892.
In de advertentie ook de verwijzing naar rijwielen. Het was een weekblad voor de werklieden, dus geen doelgroep voor de afzet van motoren en auto's.
Na deze 'ontdekking' heerlijk fietsen langs het Ilperveld, tegenwind, even een sfeerbeeld.
In de garage een beetje opgeruimd en dingen verplaatst, onderdelen opzoeken en aan de voortrein gewerkt. Een doos met kogellagers, rollagers en Nilos-ringen.
In Amsterdam-Noord het nieuwe Shell Technology Centre Amsterdam, geopend op 16-12-2009.
Het IJ over met de pont.
