Koppeling onderhoud NSU Prinz 4
Wanneer de koppeling te veel slipt, vreemde geluiden maakt tijdens het ontkoppelen en koppelen, dan is onderhoud of vervanging noodzakelijk.
Gereedschap
- Dopsleutel 24 (demontage centrale moer M18)
- Borgveertang 40-100 (Knipex 4411-J3)
- Demontagetrekker (de koppeling van de krukas) met ringsleutel 22
Remtrommel/wielnaaftrekker met bout M12x1 x 74 (047 56 00 066 000)
en ring (zie foto) - Inbussleutel 4 mm (lang) met T-handvat (schoepenrad)
- Centreerpen met conus (centreren van koppelingsplaat)
- Ringsleutel 8 (koppeling)
- Ringsleutel 12, 17 en 19 mm (instellen spelingen)
Materiaal
- Nieuwe koppelingsplaat of voeringsplaten laten vernieuwen
- Nieuwe diafragmaveer met kooi
- Molykote pasta
- Kogellagervet (voor trekbout)
- Stofhoes rubber (optie)
- Kogellager 6301 2RS 12 x 37 x 12 (drukgroep)
- Zekeringsring 38x1,5 DIN 472 (drukgroep)
- Inbusbouten M5 x 30 kwaliteit 10K met veerringen 5 DIN 127
Werkwijze koppeling
Wanneer het koppelingspedaal wordt ingetrapt, wordt met behulp van het druklager de drukhals (geel) naar links getrokken, door de hefboomwerking van de diafragmaveer beweegt de kooi (geel) en drukplaat naar rechts en ontkoppelt de versnellingsbak van de krukas.
Tekening gemonteerde koppeling aan de NSU Prinz 4 motor
Controle frictiemateriaal en verplaatsing van de diafragmaveer met kooi naar rechts waardoor de buitenste drukplaat (niet zichtbaar) met opsluitplaat 'ontkoppelt' van de krukas.
Demonteren koppeling van de motor - motor in auto (vanaf 47 21605)
Maak de massakabel van de accu los voor de veiligheid. Verwijder de luchtkoelbeplating aan de linkerkant; de beplating die tussen de uitlaat zit kan blijven zitten. Verwijder het linker achterwiel en krik de auto iets op aan deze kant en blokkeer de wielen aan de andere kant van de auto met wiggen. Verwijder de terugtrekveer, de rubber stofkap, draai de centrale instelmoer naar buiten, verwijder het tonnetje uit de trekbeugel (de kabel is nu los). Verwijder de bovenste borgring van de koppelingshevel-pen en tik de pen zover naar beneden dat de koppelingshevel los komt.
Aluminium spiraalhuis verwijderen
Draai de 3 inbusbouten los (inbus 5 mm) en de lange zeskantbout. Verdraai het spiraalhuis rechtsom, zodat de rand van het huis wegdraait van de uitlaatbeplating en het spiraalhuis komt vrij (de koppelingskabel hoeft niet verwijderd te worden). Voordat het spiraalhuis verder verplaatst kan worden naar een plek waar je er geen last van heb (op de grond) om de koppeling te benaderen, moet eerst de hele drukgroep verwijderd worden. Hiervoor is een goed passende borgveertang nodig, b.v. Knipex 4421/J21 19-60 mm met haakse stiften van 1,8 mm (inwendige borgveer 38x1,5 mm). Let op, er staat veerdruk op binnenin, en daardaar drukt het lager met enige kracht naar buiten. De drukgroep en de lange drukveer kunnen verwijderd worden. Leg het spiraalhuis op de grond.
Speciale borgring verwijderen
Nu moet de speciale borgring of borgplaat met nok verwijderd worden en daarna kan de centrale moer M18 slw25 worden losgedraaid. De borgring of borgplaat zit in de meeste gevallen los om de moer. Met een dun pennetje kan de ring naar buiten geleid worden. Verdraai de koppeling eens, dan gaat het soms makkelijker. Eerst ontvetten met WD40 wil ook helpen. Een dunne magneet is ook handig. Wanneer de borgring toch “vast” zit, dan kijken welke kant de centrale moer verdraaid moet worden om de borgring toch te verwijderen.
Centrale moer van koppeling verwijderen
De centrale moer M18 met rechtse schroefdraad (slw24 mm) zit stevig vast. Hiervoor is een dop 24 mm nodig en een (moment)sleutel met een lange arm, en een helper die het scherpe schoepenrad tegenhoud. De moer en gegolfde veerring verwijderen.
Hele koppeling verwijderen
Zet de krukas in het bovenste dode punt, het OT teken van het schoepenrad is dan te zien door het kijkgat; de spie in de krukas is nu naar boven gericht. Voor het verwijderen van de hele koppeling is een speciale NSU-trekker nodig. Schroef deze zo ver mogelijk naar binnen en met de bout (slw20) kan de koppeling worden losgeduwd. Houdt het draaien van de speciale trekker tegen met een grote Bahco (2 platte kanten trekker). De koppeling kan in zijn geheel verwijderd worden. Oude koppelingsplaat laten reviseren, nieuwe koppelingsplaat monteren of een hele nieuwe koppeling monteren.
Koppelingsplaat
Er zijn 2 typen koppelingsplaten gebruikt. Eén voor de 20 pk modellen en een voor de latere 30 pk modellen. Het verschil is, dat het nieuwe model betere inwendige vering heeft en iets steviger is uitgevoerd.
Bij het vervangen van de 2 voeringen moet er op gelet worden dat hiervoor speciale klinknagels met een borst gebruikt moeten worden. Bij het gebruik van normale klinknagels wordt het veergedeelte mee vastgeklonken, en dat is niet de bedoeling, maar helaas komt het voor.
Het gebruik van origineel (oud) voeringsmateriaal met lichte kleur is af te raden; slijt snel en is vochtgevoelig. Voeringen met koper versterkt zijn goed en ook het hedendaagse frictiemateriaal (rechts). Hieronder een nieuw type Prinz 4 koppelingsplaat.
Koppelingsplaat NSU Prinz 4 met nieuwe frictieplaten.
Drukgroep
De drukgroep bestaat uit een trekbout (gehard staal) met inwendige schroefdraad M12x1, een kogellager en bevestigingsmateriaal. Van oudsher werden kogellagers met een open kooi gebruikt, maar deze waren nogal onderhoudsgevoelig omdat het vet verdween. Gebruik een kogellager met dubbelzijdige afdichting 12 x 37 x 12 mm FAG 6301 RS of vergelijkbaar.
Links - Trekbout (gehard staal) met inwendig M12x1.
Rechts de drukbout voor het instellen van de speling voor de koppelingshefboom.
Demonteren koppeling
Voordat de complete koppeling uit elkaar wordt genomen om de koppelingsplaat te vervangen, moeten de verschillende stalen onderdelen en het schoepenrad goed gemerkt worden met een centerpunt nabij het OT-merkteken. De koppeling is gebalanceerd en het willekeurig terugmonteren van onderdelen kan slingeren veroorzaken.
Voor de demontage en montage van de koppeling heeft u NSU hulpgereedschap nodig. De NSU wielnaaftrekker met een speciale bout M12x1 mm, lang 74 mm (is de onderste fuseebout) om de diafragmaveer te ontspannen. Het ontspannen van de koppeling wordt gedaan met behulp van de gemonteerde drukgroep-onderdelen.
Let op. Zonder dit hulpgereedschap is de koppeling niet te demonteren!
Draai de achterste 6 boutjes M5 x 10 los en tik de stalen opsluitplaat van de buitenste drukplaat af. Nu moet de diafragmaveer gespannen worden om de grote dunne stalen borgveer van de kooi te verwijderen. Houdt de drukgroep-combinatie in de koppelinghals, plaats de wielnaaftrekker, draai de speciale bout zover mogelijk in de koppelingsas en breng de diafragmaveer op spanning tot circa 4 mm ruimte van de gietstalen drukring. Verwijder nu de grote borgveer, de buitenste drukplaat en tenslotte de koppelingsplaat. Ontspan de wielnaaftrekker en verwijder de overige onderdelen en maak die schoon.
Let op. Doe voorzichtig met onduidelijk stof (asbest).
Controleer de drukvlakken van de gietstalen drukplaten. Wanneer die zijn beschadigd kunnen die eventueel afgedraaid worden (maximaal 0,20 mm) omdat klinknagels soms groeven hebben achtergelaten. Zijn de frictievlakken ernstig beschadigd of al eens afgedraaid, dan is de koppeling niet meer te gebruiken. Controleer de sleuven van de stalen kooi waar de diafragmaveer in zit geklonken. Die kunnen ingesleten of ingeslagen zijn of wanneer de uiteinden van de diafragmaveer-lippen erg zijn ingesleten is deze afgekeurd, een nieuwe kooi met diafragmaveer is dan nodig.
Centreren koppeling
Montage gebeurd in omgekeerde volgorde van demonteren. Tijdens de montage, net voor het moment dat de diafragmaveer wordt gespannen –de koppelingsplaat kan nog net vrij ronddraaien– moet deze exact gecentreerd worden met behulp van de centreerconus NSU nr. 40 91 00 907.
Let op. Wanneer de koppelingsplaat een fractie excentrisch zit gemonteerd, is monteren van de complete koppeling op de krukas absoluut uitgesloten.
Wanneer montage niet direct lukt, kan de tandkrans in de motor verdraaid worden. Wanneer de koppeling toch niet goed op de krukas geduwd kan worden, moet de koppelingsschijf opnieuw gecentreerd worden.
Bij de 1000 modellen is er een methode om dit handig op te lossen. De Prinz 4 kent slechts 2 mogelijkheden: goed en niet goed. De diafragmaveer opnieuw spannen met de wielnaaftrekker en de koppelingsplaat opnieuw en beter centreren met de centreerconus.
Montage koppeling aan de motor
Voor montage de conus heel licht invetten. Let op dat de spie in de krukas zit en de tap van de krukas goed schoon is. Plaats de koppeling met de spiebaan over de spie. Wanneer de koppeling niet tegen het eind kan worden gedrukt, de koppeling wegnemen en de tandkrans bij de motor iets verdraaien en opnieuw de koppeling plaatsen tot hij goed zit. Gebruik geen geweld...
Let op. Zorg dat de spie én het OT-merkteken in dezelfde stand staan. Dit laatste lijkt logisch, maar het zal niet de eerste keer zijn dat koppelingen even in elkaar gezet worden en dat de stand van het aluminium schoepenrad verdraaid zit ten opzichte van de spiebaan, met gevolg dat de ontsteking van de motor niet meer is af te stellen en dan wordt het even of erg lang zoeken naar de oorzaak. Alle onderdelen van de koppeling kunnen weer gedemonteerd worden en na 3 uur kan je weer verder...
Speciale borgring plaatsen
De grote gegolfde veerring en de centrale moer (M14x1) kan er opgedraaid worden en zet deze goed vast, bij voorkeur met een momentsleutel, met 60 Nm.
Nu moet de speciale borgring geplaatst worden. Deze is zo gemaakt dat hij, afhankelijk van de stand van de moer, met de ene of met de andere kant gemonteerd kan worden. Soms is het nodig de moer iets verder te draaien, want de borgring moet vrij over de moer en in de uitholling van het koppelingsdrukplaat schuiven. Deze zit dan meestal 'lossig', maar zorgt ervoor dan me centrale moer nooit kan losdraaien.
LET OP (HERHALING). Wanneer je de centrale moer gaat losdraaien, en ziet deze borgplaat niet, zal dat in eerste poging niet lukken. Wanneer je daarna geweld gaat gebruiken, dan kan je flinke schade veroorzaken aan de koppeling.
Spiraalhuis monteren
Nu is het moment gekomen om het spiraalhuis weer voor de koppeling te krijgen. Bij deze losse stand moet het druklager gemonteerd worden. Eerst de lange drukveer, dan de drukgroep, de kogellagerdrukring (in de juiste stand, zie tekening) en de borgveer in de drukhuls.
Met de borgveertang (haakse punten 1,8 mm) wordt de borgveer in de groef geklikt. Let op dat de borgveer in de juiste stand wordt gemonteerd (vlakke kant naar buiten toe gericht, zie tekening) en perfect in de groef zit, want er komt heel veel kracht op de borgring. Wanneer de borgring te veel is ingesleten of beschadigd, moet deze vernieuwd worden. Wanneer het druklager op zijn plek zit, dan moet de trekbout ingevet worden, want daar kom je niet meer bij.
Nu het spiraalhuis met stalen vatting over de trekbout schuiven en het spiraalhuis tegen het carter drukken en linksom iets draaien zodat deze achter de koelluchtbeplating valt. Draai het spiraalhuis vast met de 3 inbusbouten en de lange zeskantbout.
Tekening mechaniek ontkoppelen NSU Prinz 4 Nieuw type
Monteer de koppelingshefboom, tik het scharnierasje van onderen naar boven en borg deze met de segerring. Plaats de rubber stofkap en monteer de koppelingskabel met de beugel aan de koppelingshevel. Draai de centrale instelbout met contramoer in de trekbout, monteer de trekveer en stel de koppeling af met een vrije slag van circa 2 mm. Eerst met de centrale stelschroef en dan met de instelmogelijkheid van de kabel op het spiraalhuis. Deze contramoer en instelzeskant-kabel, kan flink vastzitten; het gebruik van een open-ringsleutel doet wonderen.
Na het afstellen van de kabel, kunnen de koelluchtplaten worden gemonteerd. Verwijder eerst het aanwezige vuil en oxiden van het spiraalhuis aan de “zijkant-onder”. Daar zit een kanaal waar regenwater naar buiten kan weglopen als dat open is... Na langdurig regenen komt het voor dat er water blijft staan in het koppelingshuis en dat zorgt voor (roest) problemen in de toekomst.
Monteer het wiel en draai de 5 wielmoeren vast met een moment van 48 Nm en controleer ook de moeren van de 3 andere wielen.
Instellen 2 spelingen koppeling
De speling aan het einde van de koppelingshevel moet worden ingesteld tussen 1 en 2 mm met de speciale stelbout M12x1 x 28 mm slw12 mm en de borgmoer M12x1 slw19 mm. De speling van het koppelingspedaal zelf, moet worden ingesteld tussen 20 en 30 mm, in te stellen met de kabelschroefdraad - contramoer slw17 in het aluminium carter-spiraalhuis.
Aandachtpunten
- Verwijder stof en corrosie
- Koppelingsoppervlak absoluut vetvrij houden
- Controleer de diafragmaveer en drukhuls
- Controleer de spiebaanvertanding koppelingsplaat
- Controleer de trekbout 040 13-00-075-000 / kogellager / zekeringsring
- Controleer de koppelingshefboom op slijtage en axiale speling (1 - 2 mm) en smeer deze
- Controleer de beugel / pen van de koppelingskabel en smeer deze met vet
Druklager vervangen
Demonteren koppeling van motor (vanaf 47 21605).
Maak de massakabel van de accu los. Verwijder de koppelingskabel en -hevel. Verwijder het aluminium spiraalhuis. Verwijder de verende zekeringsring 38x1,5 DIN 472 en let op de veerdruk van het druklagersysteem. Neem de trekbout en de andere onderdelen uit de koppelinghuls.
Vervang het kogellager door het type 6301 2RS en monteer het geheel in omgekeerde volgorde. Smeer de trekbout in- en uitwendig met vet en vervang een versleten zekeringsring 38x1,5.
Aandachtpunt
Omdat het koppelingsdeel nu al zover uit elkaar is, is het verstandig om de gehele koppeling te demonteren, te reinigen en zonodig de koppelingsplaat te vervangen.
Speciaal gereedschap is dan nodig, zie hierboven.
Tekeningen koppeling en onderdelen
Tekening koppelingonderdelen 1e type met drukgroepveren voor NSU Prinz III en NSU Prinz 4.
Tekening koppelingonderdelen 2e en laatste type voor NSU Prinz 4.
Legenda tekening koppelingonderdelen laatste type voor NSU Prinz 4.
Onderdelenlijst koppeling NSU Prinz III en NSU Prinz 4 uit het originele NSU onderdelenboek met 2 tekeningen 1962-1963Klik op de afbeelding om de pdf (4 Mb) 9 pagina's te bekijken.
Aangedreven drukplaat van laatste type, voor NSU Prinz 4.
Buitenste drukplaat van laatste type, voor NSU Prinz 4.
Diafragmaveer van laatste type, voor NSU Prinz 4.
Principe samengestelde koppeling met diafragmaveer, het scharnierpunt van de diafragmaveer (nog niet aangedrukt) en de druklagerhuls
Samenhang koppeling, versnellingsbak en differentieel van de NSU Prinz 4
NSU tekening T-7032.
Klik op de afbeelding voor een vergroting.
